18 października, po wymianie więźniów między Ukrainą a Rosją, Wołodymyr Zełenski ogłosił, że udało się uwolnić 108 kobiet, w tym 97 służących w wojsku i 37 ewakuowanych z Azowstalu. Wymiana ta stanowiła znaczący krok w deeskalacji konfliktu i była wynikiem długotrwałych negocjacji prowadzonych przez obie strony. Według doniesień agencji Reuters, uwolnione kobiety obejmują zarówno personel medyczny, jak i żołnierzy, którzy zostali pojmani podczas walk o Azowstal w Mariupolu.

Dodatkowo, organizacje międzynarodowe, takie jak Czerwony Krzyż, uczestniczyły w monitorowaniu warunków wymiany, aby zapewnić przestrzeganie praw człowieka i bezpieczeństwo uwolnionych osób. Jak podaje BBC, ta wymiana więźniów była jedną z największych do tej pory i stanowiła gest dobrej woli, który może otworzyć drzwi do dalszych rozmów pokojowych.

19 października prezydent Rosji Władimir Putin podpisał dekret wprowadzający od 20 października 2022 roku „całkowity” stan wojenny w zaanektowanych obwodach ukraińskich: donieckim, ługańskim, chersońskim i zaporoskim. Dodatkowo, dekret wprowadza „średni poziom gotowości” na Krymie i w Sewastopolu oraz w regionach graniczących z Ukrainą, takich jak Kraj Krasnodarski i obwody biełgorodzki, briański, woroneski, kurski i rostowski.

Wprowadzenie stanu wojennego umożliwia Rosji dalsze ograniczanie praw ludności, takich jak ewakuacja czy praca przymusowa. Według agencji Reuters, ten krok ma na celu wzmocnienie kontroli nad zaanektowanymi terytoriami oraz zwiększenie mobilizacji zasobów wojskowych i cywilnych. BBC zauważa, że stan wojenny daje rosyjskim władzom szerokie uprawnienia do wprowadzenia różnych restrykcji, co może znacząco wpłynąć na życie codzienne mieszkańców tych regionów.

New York Times podkreśla, że wprowadzenie stanu wojennego w tych obwodach jest bezprecedensowym krokiem, który może prowadzić do eskalacji napięć w regionie. ONZ i inne organizacje międzynarodowe wyraziły zaniepokojenie, że te działania mogą prowadzić do dalszego pogorszenia sytuacji humanitarnej i naruszeń praw człowieka.

Ponadto, Al Jazeera donosi, że decyzja ta spotkała się z krytyką ze strony ukraińskich władz, które uznały ją za nielegalną i zaostrzenie okupacyjnej polityki Rosji. Zdaniem analityków, wprowadzenie stanu wojennego może również utrudnić próby dyplomatycznego rozwiązania konfliktu, zmuszając obie strony do dalszej konfrontacji.

Wg doniesień The New York Times, Rosja przerzuciła z Syrii na Ukrainę od 1200 do 1600 żołnierzy oraz systemy przeciwlotnicze i przeciwrakietowe S-300. Ponadto kilku dowódców rosyjskich również zostało oddelegowanych na Ukrainę. Przerzut ten miał na celu wzmocnienie rosyjskiej obecności wojskowej w obliczu trudności, jakie napotykali w operacji na Ukrainie, zwłaszcza w regionie Donbasu.

Prezydent Ukrainy stwierdził, że strona ukraińska nie zleciła ataku na Most Krymski. Jednocześnie ostrzegł, że zapora w elektrowni wodnej Kachowka została zaminowana przez Rosjan, którzy zamierzają wysadzić ją w powietrze w celu utrudnienia ukraińskiej operacji wyzwolenia Chersonia.

Ponadto Biały Dom potwierdził obecność irańskich doradców wojskowych na Krymie, gdzie

"relatywnie niewielka grupa"; pomagała siłom rosyjskim w prowadzeniu nalotów na Ukrainę. Irańscy doradcy pomagali w obsłudze dronów i systemów bezzałogowych, które były używane w atakach na cele cywilne i infrastrukturę na Ukrainie.

Rada Unii Europejskiej objęła sankcjami trzy osoby z Iranu oraz jeden irański podmiot za działania, które podważają integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy. Sankcje te są wynikiem ich roli w budowie i dostarczaniu bezzałogowych statków powietrznych, które są wykorzystywane przez Rosję w wojnie przeciwko Ukrainie.

Osoby i podmiot, które znalazły się na liście sankcyjnej, są objęte zamrożeniem aktywów. Ponadto osoby i firmy z UE nie mogą udostępniać im środków finansowych. Dodatkowo na osoby z listy nałożono zakaz podróży, co uniemożliwia im wjazd na terytorium UE lub przejazd przez nie.

21 października przywódcy Unii Europejskiej omówili reakcję UE na eskalację agresji przez Rosję i podkreślili potrzebę dodatkowego wsparcia dla Ukrainy. Zdecydowanie potępili ataki rakietowe i dronowe przeprowadzone przez Rosję, które celowały w ludność cywilną oraz obiekty i infrastrukturę cywilną w Kijowie i innych częściach Ukrainy. Przywódcy UE zażądali przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego w celu ochrony cywilów.

Przyznano dodatkowe fundusze w wysokości 500 mln EUR w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju, co zwiększa całkowitą pomoc wojskową UE dla Ukrainy do 3,1 mld EUR.

Dyskutowano również o światowym kryzysie żywnościowym, za który UE obwinia Rosję, twierdząc, że używanie żywności jako broni w wojnie przeciwko Ukrainie jest bezpośrednią przyczyną kryzysu. Przywódcy poparli apel Sekretarza Generalnego ONZ o przedłużenie czarnomorskiej inicjatywy zbożowej, która ma na celu zapewnienie ciągłości eksportu ukraińskiego zboża.

Fot. Logo Międzynarodowego Czerwonego Krzyża.